Người nhiễm HIV có quyền kết hôn hay không?

17/12/2021

Hỏi: Hàng xóm của chị Kim chuẩn bị cho con trai kết hôn. Tuy nhiên, chị Kim nghe người xung quanh bàn tán là trong quá trình đi làm xa, anh con trai này vô tình bị nhiễm HIV. Chị Kim thắc mắc theo quy định của pháp luật hiện hành thì người bị nhiễm HIV có quyền kết hôn không?

Trả lời:

Khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định các hành vi cấm kết hôn như sau

“a) Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo;

b) Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;

c) Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;

d) Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;

đ) Yêu sách của cải trong kết hôn;

e) Cưỡng ép ly hôn, lừa dối ly hôn, cản trở ly hôn;

g) Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vì mục đích thương mại, mang thai hộ vì mục đích thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính;

h) Bạo lực gia đình;

i) Lợi dụng việc thực hiện quyền về hôn nhân và gia đình để mua bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc có hành vi khác nhằm mục đích trục lợi.”

Đồng thời, điểm a, b, c Khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau:

a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;

b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;

c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

Căn cứ các quy định trên, người bị nhiễm HIV/AIDS không thuộc trường hợp cấm kết hôn, nếu đảm bảo các quy định về điều kiện kết hôn thì có quyền được kết hôn. 

Tuy nhiên, vì HIV có thể lây nhiễm qua quan hệ tình dục cho nên nếu bị nhiễm HIV thì người nhiễm HIV cần phải thông báo cho người chuẩn bị kết hôn với mình biết về tình trạng nhiễm HIV của mình.

Căn cứ theo điểm b Khoản 2 Điều 4 Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS) năm 2006 (được sửa đổi, bổ sung năm 2020) quy định người nhiễm HIV phải có nghĩa vụ: “Thông báo kịp thời kết quả xét nghiệm HIV dương tính của mình cho vợ, chồng, người dự định kết hôn, người chung sống như vợ chồng với mình.”

Vì vậy, sau khi người nhiễm HIV thông báo đến người dự định kết hôn mà người đó vẫn đồng ý kết hôn thì cơ quan có thẩm quyền vẫn tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, nếu sau khi được thông báo mà người đó không đồng ý kết hôn với người nhiễm HIV thì người nhiễm HIV cũng nên tôn trọng quyết định đó.

PHÒNG PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT