Nguyên tắc, thời hiệu, các hình thức xử lý kỷ luật lao động

21/02/2022

Bộ luật Lao động năm 2019 quy định rõ quyền và nghĩa vụ của người lao động và người sữ dụng lao động. Trong quan hệ lao động, đôi khi người lao động thực hiện không đúng nghĩa vụ của mình và bị người sử dụng lao động xử lý kỷ luật lao động. Tuy nhiên, trong xử lý kỷ luật lao động, người sử dụng không được tùy tiện mà cần phải đảm bảo thực hiện theo nguyên tắc, thời hiệu, các hình thức xử lý kỷ luật lao động, cụ thể như sau:

 

1. Nguyên tắc xử lý kỷ luật lao động:

- Việc xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:

Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động;

Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động đang bị xử lý kỷ luật là thành viên;

Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người lao động bào chữa; trường hợp là người chưa đủ 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luật;

Việc xử lý kỷ luật lao động phải được ghi thành biên bản.

- Không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với một hành vi vi phạm kỷ luật lao động.

- Khi một người lao động đồng thời có nhiều hành vi vi phạm kỷ luật lao động thì chỉ áp dụng hình thức kỷ luật cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm nặng nhất.

(Điều 122 Bộ luật Lao động 2019)

2. Các trường hợp không xử lý kỷ luật người lao động

Người lao động nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây sẽ không bị xử lý kỷ luật:

- Người lao động đang trong thời gian nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động;

- Người lao động đang bị tạm giữ, tạm giam;

- Người lao động đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 125 của Bộ luật Lao động 2019;

- Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

- Người lao động vi phạm kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình. (khoản 4, khoản 5 Điều 122 Bộ luật Lao động 2019)

3. Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động

Điều 123 Bộ luật Lao động 2019 quy định thời hiệu xử lý kỷ luật lao động như sau:

- Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động là 06 tháng kể từ ngày xảy ra hành vi vi phạm; trường hợp hành vi vi phạm liên quan trực tiếp đến tài chính, tài sản, tiết lộ bí mật công nghệ, bí mật kinh doanh của người sử dụng lao động thì thời hiệu xử lý kỷ luật lao động là 12 tháng.

- Khi hết thời gian trên, nếu hết thời hiệu hoặc còn thời hiệu nhưng không đủ 60 ngày thì được kéo dài thời hiệu để xử lý kỷ luật lao động nhưng không quá 60 ngày kể từ ngày hết thời gian nêu trên.

- Người sử dụng lao động phải ban hành quyết định xử lý kỷ luật lao động trong các thời hạn trên.

4. Các hình thức xử lý kỷ luật lao động

Theo Điều 124 Bộ luật Lao động 2019 quy định các hình thức xử lý kỷ luật lao động gồm:

- Khiển trách.

- Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.

- Cách chức.

- Sa thải.

5. Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động (Điều 127 Bộ luật Lao động)

- Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động.

- Phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.

- Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định./.

GIA BẢO