Theo đó, sau khi cấp huyện chấm dứt hoạt động, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (tỉnh, xã), Ủy ban nhân dân (UBND) xã, phường, đặc khu (sau đây gọi là UBND cấp xã) thực hiện thẩm quyền đăng ký hộ tịch quy định tại khoản 2 Điều 7, Chương III của Luật Hộ tịch năm 2014, các Điều 1, 29, 31, 32, 33, 35, 36, 38, 39 và 41 của Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch được sửa đổi, bổ sung năm 2020, 2022, 2025.

UBND cấp xã có thẩm quyền khai thác, sử dụng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử để cấp bản sao trích lục hộ tịch, xác nhận thông tin hộ tịch đối với các trường hợp đã đăng ký hộ tịch tại các cơ quan đăng ký hộ tịch trên địa bàn hoặc người có yêu cầu đang cư trú trên địa bàn theo quy định tại Điều 8 của Nghị định số 87/2020/NĐ-CP ngày 28/7/2020 của Chính phủ quy định về Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, đăng ký hộ tịch trực tuyến được sửa đổi, bổ sung năm 2025.

Nghị định còn tạo điều kiện cho cá nhân được nộp hồ sơ đăng ký hộ tịch tại bất kỳ UBND cấp xã nơi cư trú. Theo khoản 1 Điều 5, cá nhân có quyền lựa chọn thực hiện thủ tục hành chính về hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch nơi cư trú; Nơi cư trú của cá nhân được xác định theo quy định của pháp luật về cư trú.

Đáng chú ý, người yêu cầu đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử, đăng ký nhận cha, mẹ, con, đăng ký giám hộ, đăng ký thay đổi, chấm dứt giám hộ, đăng ký giám sát việc giám hộ, chấm dứt giám sát việc giám hộ, đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch, xác định lại dân tộc không phải có mặt tại cơ quan đăng ký hộ tịch để ký vào Sổ hộ tịch như trước đây nhằm tạo thuận lợi cho người dân trong việc thực hiện các thủ tục hành chính. Đặc biệt, là khi thực hiện đăng ký hộ tịch trực tuyến hoặc thông qua hình thức ủy quyền, giúp giảm thiểu việc đi lại và tiết kiệm thời gian.

Theo khoản 2 Mục I Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định số 120/2025/NĐ-CP, các nhiệm vụ của UBND cấp huyện, Chủ tịch UBND cấp huyện sẽ được chuyển giao tương ứng cho UBND cấp xã, Chủ tịch UBND cấp xã. Các nhiệm vụ của Phòng Tư pháp, Trưởng phòng Tư pháp, công chức làm công tác hộ tịch cấp huyện sẽ được chuyển giao cho công chức Tư pháp - Hộ tịch cấp xã./.

NGỌC TIẾP